Chuyển nghề cho thương binh chạy xe ba bánh ở Hà Nội khó nhưng vẫn có cách

Nguồn gốc xe ba bánh

Trở về từ chiến trường mang theo vết thương vĩnh viễn, người thương binh buồn bã mặc cảm với thân thể không hoàn hảo của mình. Việc hòa nhập với xã hội lấy vợ có con và làm tròn bổn phận người đàn ông, kiếm sống nuôi gia đình còn khó với người lành lặn, huống chi với người thương tật. Một số ít các anh chị may mắn được làm công chức Nhà nước hoặc chủ doanh nghiệp còn đa số thương binh nghề nghiệp thất thường, do sức khỏe và tâm lý không ổn định. Mức trợ cấp cho thương bệnh binh kể cả hạng nặng nhất ¼ hoặc đặc biệt cũng chỉ đủ nuôi bản thân, không thể đủ nuôi vợ con.

Xe ba bánh tự chế đầu tiên chỉ là phương tiện đi lại của thương binh, dần dà do nhu cầu vận tải đô thị nó trở thành phương tiện chở hàng lúc nào không hay, kể từ khi một số anh em tham gia chạy xe ba bánh thì thấy đời sống cải thiện, vì dịch vụ vận chuyển này ít có cạnh tranh do TP Hà Nội nhiều ngõ ngách, ô tô tải khó vào, hơn nữa TP cấm xe tải nhiều tuyến phố và cấm theo giờ, trong khi hoạt động buôn bán giao hàng hóa thì không tiện thực hiện ban đêm, do vậy dần dần xe ba bánh trở thành một phương tiện không thể thiếu được trong nội thành Hà Nội. Hiện nay, có vài trăm thương binh tham gia chở hàng bằng xe ba bánh tại Hà Nội và mỗi tháng trừ chi phí cũng kiếm được 7-8 triệu đồng, vì vậy số thương binh các tỉnh lân cận cũng sắm xe ba bánh lên Hà Nội chở hàng hoặc chạy ngay tại địa phương. Ngoài việc “nhếch nhác” phố phường thì xe ba bánh thường chở hàng cồng kềnh, quá khổ mà xe lại nhẹ nên không ít trường hợp lật xe gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông.

Không thể xử lý đơn thuần bằng quyết định hành chính

NQ số 32/2007/NQ-CP năm 2007 của Chính phủ quy định: “Từ ngày 1/1/2008, đình chỉ lưu hành toàn bộ ôtô đã hết niên hạn sử dụng, xe công nông, xe tự chế 3, 4 bánh. Trường hợp cố tình vi phạm sẽ bị tịch thu, xử lý bán phế liệu, sung vào công quỹ”; “Đình chỉ hoạt động các cơ sở lắp ráp, tự chế các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ và đường thủy nội địa trái phép, nếu cố tình vi phạm có thể tịch thu trang thiết bị trực tiếp sản xuất của cơ sở đó”.

Các Ban ngành đã có rất nhiều quyết định tương tự, cấm xe tự chế từ 7-8 năm nay và đã vào cuộc quyết liệt nhưng vẫn chưa thể giải quyết được vấn đề do chưa tìm ra công việc phù hợp thay thế cho người thương binh nên nó không có sự lựa chọn nào khác là bám lấy nghề để sinh tồn. Lực lượng CSGT cũng rất mệt mỏi và nhiều khi bất lực khi xử lý phương tiện này, xử lý xe của đối tượng chính sách họ kéo đến rất đông để bênh vực nhau. Đây trở thành vấn đề xã hội hết sức phức  tạp và càng ngày cơ quan chức năng càng ngại đối diện vấn đề.

Phương án giải quyết

Trước tiên phải tìm phương tiện chở hàng thay thế được xe ba bánh trong nội thành Hà Nội, có rất nhiều phương án đưa ra: Sản xuất xe gắn máy 4 bánh 300cm³ để thay thế nhưng không thể đăng kiểm như ô tô nên chưa thể đưa vào lưu thông (Exotic 300 của Nhà máy T&T); Sử dụng xe tải nhẹ 500kg nhưng không thể chở hàng cồng kềnh ví dụ cây sắt dài 6m, hơn nữa giá thành xe ô tô cao thương binh phần lớn đều nghèo không có tiền đầu tư; Nhận thương binh vào các doanh nghiệp chính sách tạo công ăn việc làm ổn định; Phương tiện thay thế bắt buộc phải chở buổi tối bằng xe tải 5 tạ đến 1.25tấn vào ban đêm bằng xe cải tiến.

Chuyển nghề thương binh chạy xe ba bánh tại Hà Nội

Theo khảo sát chưa đầy đủ, hiện nay ở Hà Nội có khoảng 200 xe ba bánh. Trước khi chuyển nghề đề nghị anh em giao xe để tiêu hủy, sau đó kiên quyết tịch thu xe ba bánh lưu thông trên đường. Những người không đủ sức khỏe đưa họ vào các doanh nghiệp chính sách có thu nhập ổn định để làm công tác bảo vệ, trông  rửa xe, trồng hoa  phù hợp với sức khỏe. Có một số doanh nghiệp thương binh xin nhận anh em chạy xe ba bánh vào làm việc và qua khảo sát của các Phòng Lao động (đã từng trưng cầu ý kiến) anh em hưởng ứng tỷ lệ 70% với điều kiện UBND Thành phố ưu tiên cho doanh nghiệp chính sách sử dụng một số mặt bằng tạm thời 1-5 năm để nhận anh em thương binh vào làm việc:

1.      Cho sử dụng tạm thời mặt bằng trông xe ô tô tại khu vực giáp ranh nội thành.

2.      Cho sử dụng mặt bằng giải phân cách, vỉa hè đặt biển quảng cáo tạm thời mà không gây ảnh hưởng đến cái chung.

3.      Cho mỗi gia đình thương binh trông nom 1 ki ốt kinh doanh báo tạp chí, hoa tươi ở chân cầu đi bộ, công viên, trạm trung chuyển xe buýt giao.

4.      Giao đất nông nghiệp quanh Hà Nội để doanh nghiệp chính sách tổ chức trồng hoa cho khách chụp ảnh thu phí và nhiều phương án khác...

Khi phần lớn anh em thương binh vào làm việc các doanh nghiệp thì dễ dàng xử lý xe ba bánh của “thương binh giả”. Với sự quyết liệt và nghiêm khắc của các cơ quan, chính quyền chúng ta tin tưởng Hà Nội sẽ đi đầu trong việc xóa bỏ xe ba bánh trong thời gian tới.